Banvit'ten çocuk menüsü hazırlamanın ve gıda israfını önlemenin ipuçları

Toplumsal yatırımlarında doğru beslenme ve gıda israfının önlenmesi konusuna odaklanan Banvit BRF bu çerçevede Milli Eğitim Bakanlığı işbirliği ile hayata geçirdiği Akıllı Çocuk Sofrası (AÇS) projesi kapsamında farkındalık yaratma ve toplumu bilinçlendirme çalışmalarını sürdürüyor. AÇS Danışmanlarından Beslenme Uzmanı, Sürdürülebilir Yaşam Aktivisti Dilara Koçak gıda israfını azaltmanın ipuçlarını paylaştı. 

Koçak “Çocuklar ne zaman doyar?” başlıklı makalesinde çocukların da bir birey olduğunu unutmamak gerektiğini ve sevdikleri veya sevmedikleri alternatifler olabileceğini belirterek şunları yazdı; “Yemek saatlerini savaşa çevirmeyin, kazanan veya kaybeden durumunda olmayın. Bu durumun gıda israfını da önemli ölçüde etkilediğini göz önünde bulundurun. Çocuklarınızı yemek yeme konusunda zorlamayın, çocuğunuza güvenin, ne kadar yemek istediğine o karar verebilir, çocuğun yemek seçimi her gün farklı olabilir, bir gün aşırı iştahlı olup diğer gün hiçbir yemekle ilgilenmeyebilir. Hangi yemeğin ne zaman pişeceği anne-babanın kararı olabilir ama ne kadar yemek istediği çocuğunuzun kararıdır. Çocuklar 1- 2 öğün eksik yediğinde açlıktan ölmezler, bu konuda kendinizi suçlu hissetmeyin. Çocuğunuza yalvarmak veya ödüller vermek yerine yeni yiyecekler sunun ve sabırlı olun. Sunduğunuz tercihlerin aynı gruptan olmasına özen gösterin. Bezelye veya ıspanak alternatifini sunabilirsiniz ama bezelye veya puding derseniz kazanan büyük ihtimalle tatlı olacaktır.

Mutfakta dengeli seçimler ve alternatifler bulundurmanın önemine değinen Koçak, 5 besin grubunun (1- Süt / yoğurt, 2- Et / balık / tavuk, 3- Ekmek / pilav / makarna / çorba 4- Sebze ve 5- Meyve) her gün tüketmesine özen gösterilmesi gerektiğine de dikkat çekti ve önerilerde bulundu. “Beslenme planına 1-2 gün nohut veya barbunya gibi baklagiller ekleyin bunların kıymalı veya tavuklu pişirin, bitkisel ve hayvansal protein dengesini sağlayın. Mümkün olduğunca sütü, yoğurdu, meyveyi ayrı ayrı verin, ama çocuğunuz bu besinleri birlikte yemekten hoşlanıyorsa meyveli süt veya meyveli yoğurt karışımı hazırlayabilirsiniz. Sebzeyi de tatları ayırt edebilmesi için tek tek verin ancak yemekte zorlanırsa çorbaların içinde de kullanın. Özellikle tabak süslemelerini renkli sebzelerle yaparsanız tüketimleri daha eğlenceli olacaktır.”

Konuyu gıda israfı açısından da değerlendiren Koçak, “Gıdanı koru sofrana sahip çık” ilkesi çerçevesinde herkese görev düştüğünü kaydetti ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü FAO’nun gıda israfını azaltmak için belirlediği 9 önemli ipucunu paylaştı.

1- Daha küçük porsiyonlar isteyin - Yemeğe başlarken tabağınıza tüketebileceğinizden daha fazla porsiyonda besin almadığınızdan emin olun.

2- Arta kalanı değerlendirin - Kalan yemekleri çöpe atmak yerine onları ertesi gün yemek yaparken malzeme olarak kullanın.

3- Akıllı alışveriş edin - Fazla alışverişten kaçınmak için önceden alışveriş listesi yapın ve alışverişe açken gitmemeye özen gösterin.

4- Mükemmel görünmeyen sebze ve meyvelere de şans verin - Sebzeleri, meyveleri güzel veya çirkin diye ayırmayın, gıda israfı yapmamak için tüketilebilir olan sebze ve meyveleri de satın alın.

5- Buzdolabı sıcaklığını kontrol edin - Gıdalarınızın uzun süre taze kalması için, buzdolabında muhafaza ederek buzdolabını doğru dereceye getirin (1 ve 5 derece arası). Buzdolabını çok fazla doldurmayın.

6- Mutfakta “İlk giren ilk çıkar” kuralını uygulayın - Alışverişten döndüğünüzde buzdolabı ve dolaplardaki besinlerin yerlerini değiştirin. Daha önce aldığınız besinlerin dayanma süresi daha az olduğu için önce onları tüketmeye özen gösterin.

7- Etiket okumayı öğrenin - Besinlerin üzerindeki son tüketim tarihi, tavsiye edilen tüketim tarihi gibi tarihleri inceleyin. Son kullanma tarihi geçen bir besinin tüketilmesi güvenli değilken, tavsiye edilen tüketim tarihi geçen bir besini eğer hâlâ eski özelliklerini taşıyorsa tüketebilirsiniz.

8- Atıkları gübreye dönüştürün - Tüketilmeyecek olan atıkları değerlendirin, kompost yapmayı deneyin.

9- Gıdanızı paylaşın - Paylaşmak önemsemektir; ihtiyacınızdan fazla olanı, ihtiyacı olanlarla paylaşın. Bu konuda gıda bankacılığından faydalanabilirsiniz.